Zambia.

Afgelopen zondagmiddag zijn we aangekomen in Livingstone, de stad nabij de wereldberoemde Victoria Watervallen. Daarmee komt er ook alweer bijna een einde aan ons Zambia avontuur. Morgen fietsen we nog één dag van Livingstone naar grensplaats Kazungula en daar hopen we de grens met Botswana over te gaan.
Een bijzondere grens omdat het een 4-landen punt is, Zambia grenst hier aan 3 andere landen: Botswana, Zimbabwe en Namibië. De grens met Botswana is slechts 150 meter en daarmee de korste grens ter wereld. De Zambezi vormt de grens, we gaan met de ferry naar Botswana.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Het duurde wel even voordat ons Zambia avontuur kon beginnen. We zijn een volle week in grensplaats Tunduma, Tanzania geweest voordat we de grens overkonden. De regering van Tanzania ontkent in zekere mate de Covid-19. Ze zeggen dat er geen corona is in Tanzania. Maar wij moesten in dat land wel een pcr-test laten doen voor Zambia.
Zambia staat heel anders tegenover corona en er worden serieuze maatregelen genomen ter bestrijding van de pandemie.
Via via kregen we contact met een arts en kregen we te horen dat we de test in het plaatselijke ziekenhuis in Tunduma konden laten doen. De testresultaten zouden worden opgestuurd naar Dar es Salaam, de hoofdstad van Tanzania en 2 dagen later zouden we de uitslag krijgen.
Op zondagochtend gingen we naar het ziekenhuis, we kregen het idee dat de arts de test voor het eerst deed, het ging erg onwennig….
Helaas kregen we 2 dagen later te horen dat de test niet goed genoeg was en we opnieuw moesten testen. En om dan de uitslag uiteindelijk ook nog in het engels te krijgen, toen was er zomaar een week voorbij. ‘African time’ zullen we maar zeggen….
Maar na die week konden we dan toch eindelijk naar de grens en toen was het met de juiste papieren een fluitje van een cent. We waren in Zambia!!

• 

• 

We regelden een nieuwe simkaart, pinden heel veel kwacha’s om de komende tijd van te leven en vonden een erg leuk rustig plekje, net buiten grensplaats Nakonde om onze eerste nacht te slapen.
Het grappige was dat we ineens in dezelfde tijdzône als Nederland kwamen te leven. We hadden steeds 2 uur tijdsverschil maar doordat het in Zambia een uurtje vroeger is en jullie in Nederland net dat weekend de klok een uur verzetten, was ons tijdsverschil ineens verdwenen.
Een hele andere wereld, zo’n totaal ander continent, op het zuidelijk halfrond, maar wel dezelfde tijd….😊

Zondagochtend maakten we onze eerste echte fietskilometers in Zambia. De doorgaande weg vanaf de grens was bijzonder slecht. Wat een gaten en kuilen, er stond ons nog wat te wachten verwachten we…. We kochten  bij een stalletje wat fruit en groenten en de dames van de markt waren bijzonder vriendelijk en geïnteresseerd. Een prachtige start in Zambia.

• 

• 

• 

• 

• 

Het noorden van Zambia is ontzettend dunbevolkt. Er zijn bijna geen plaatsen te vinden. Er zit soms meer dan 100 kilometer tussen een volgende plaats. Dat maakte het voor ons best lastig om overnachtingsplekjes te vinden. We fietsten soms lange dagen om iets te vinden. En vonden we een plaats, dan moesten we ook echt voldoende water en eten inslaan om mee te nemen voor de volgende dag, onderweg konden we niets kopen.
Daartegenover stond dat het er één en al natuur is, zo overweldigend, zo mooi! Wat een groene weldaad, wat een bossen, wat een oerwoud. Af en toe zagen we boven de groene rietstengels een paar rieten dakjes uitsteken van de hutjes. Mooi om te zien maar we zagen ook hoe arm het hier is. De mensen hebben echt nog niets, leven rondom hun hutjes, verbouwen wat groenten en dat is het. Ze halen met grote vaten water bij de dichtstbijzijnde rivier en moeten daar soms kilometers voor lopen. En alles gaat op het hoofd, wat is dat toch prachtig om te zien. De mensen zijn ook hier ontzettend vriendelijk en hartelijk. We zwaaien wat af op een dag, de kindertjes rennen naar de weg en roepen ons uit volle borst toe: How are you, how are you?!?
Het leuke van Zambia is dat de officiële taal hier Engels is. De kindertjes leren dus al van kleins af aan engels op school. We krijgen daardoor meer contact met ze dan in Tanzania, waar ze pas op de secundaire school engels krijgen.

• 

• 

• 

Doordat het zo dunbevolkt is in het noorden, is er ook bijna geen verkeer. De mensen die er wonen hebben geen auto, alles gaat te voet of met de fiets. Ook de talrijke brommers en scooters zoals in Kenia en Tanzania zijn hier niet. En dat is voor ons als fietsers heerlijk!!
We hoorden alleen de geluiden van de natuur. Heel af en toe een vrachtauto en dat was het. We genoten van de vele vogelgeluiden, het zijn zulke andere geluiden dan bij ons, prachtig!

Het regenseizoen is meestal eind maart afgelopen maar die eerste dagen in Zambia was dat nog zeker niet het geval. Elke dag fietsten we wel een tijdje in de regen. Soms ’s ochtends vroeg bij vertrek maar ook aan het einde van de middag, net voor we een plekje vonden om te slapen. We kwamen dan als verzopen katjes op de plek van bestemming aan.
We hebben door de regen onze route ook moeten veranderen. De hoofdwegen zijn geasfalteerd en goed te fietsen, de gaten en kuilen kunnen we wel omzeilen maar zodra je de hoofdweg af gaat, is het gebeurd met het asfalt. En dan zie je hoe snel die wegen na een harde bui veranderen in een snelstromende rivier…. het water gutst en stroomt aan alle kanten over de weggetjes.
We wilden graag naar de Chishimba Falls en North Luangwa National Park maar dat was nu met de fietst niet te doen.
We bleven fietsen op de T2 richting het zuiden en omdat het zo’n heerlijke rustige weg was, was dat absoluut geen straf. We moesten het regenseizoen eerst afwachten voordat we een National Park konden bezoeken.

• 

• 

• 

• 

• 

Het is ontzettend leuk dat er zoveel gefietst wordt in Zambia, hier het vervoermiddel bij uitstek. En alles gaat natuurlijk op weer gewoon mee op de fiets: watervaten, zakken vol met houtskool, (soms wel 3 grote zakken op een fiets) bossen aanmaakhout, lange ijzeren staven die gewoon over de weg sleuren en zelfs meubels: stoelen en bedden… We hebben zelfs iemand zien fietsen met een doodskist achterop.
En dan wordt er natuurlijk altijd vrolijk gezwaaid en hartelijk gedag gezegd. Zwaaien is iets van over de hele wereld, mooi is dat.

• 

Bij een bezoekje aan een markt ’s ochtends vroeg, was Jacoline op zoek naar avocado’s. Er is hier heel weinig broodbeleg en avocado’s en tomaat smaken heerlijk op je brood.
Het lukte niet om avocado’s te vinden maar het gonsde over de markt: de mzungu zoekt avocado’s…
We stapten uiteindelijk op onze fiets, toen er na een aantal kilometers opeens een meneer hard voorbij fietste. Hij riep en wij stopten. Hij had een emmer achterop zijn fiets en die zat vol met… jawel avocado’s!! Wat gaaf zeg, dat is nog eens klantvriendelijk.😊

• 

• 

Na de eerste week was het toch echt gedaan met het regenseizoen. Het werd iedere dag heerlijk fietsweer. Het zonnetje, een wolkje en een lekker windje. Niet te heet, zo rond de 25 graden, beter fietsweer konden we ons niet wensen. De ochtenden waren nog lekker fris, zodat we bij een vroege start soms eerst nog even starten met ons windjackje maar daarna was het alle dagen heerlijk fietsen in korte broek en t-shirt. De regenkleding kon eindelijk de tas in, die hadden we niet meer nodig.
Door het mooie weer overdag, werden de nachten ook helder. En wat zagen we een sterrenhemel, waanzinnig mooi om te zien. Er zijn bijna geen plaatsjes, de rieten hutjes hebben geen elektriciteit dus donker is hier ook echt donker. Het is ongelofelijk genieten als je naar boven staart. Het noorden van het land lijkt wel één groot natuurpark.

• 

• 

• 

• 

Ook het kamperen is nu veel fijner geworden, we hoeven niet meer alles nat in te pakken. We rollen ’s ochtends onze tent op en klaar is Kees! Super fijn.
In de middle-of-nowhere waren we op zoek naar een camping. We hadden 12 kilometer over een paadje gehobbeld en moesten volgens onze routeplanner op de plek van bestemming zijn maar we zagen geen camping.
Opeens kwam er een auto aan, die stopte. Het bleken de eigenaren van de camping te zijn. De vrouw stapte uit en vroeg ons achter haar aan te lopen een bergweggetje op. Er waren 3 kampeerplekjes, die prachtig tussen de rotsen lagen. Een geweldige plek, middenin de natuur. Ieder plekje had een eigen gebouwtje met een wc en een buitendouche. En als je de rotsen beklom, zag je op de top een klein zwembadje  met een fantastisch uitzicht over de omgeving. Er was geen elektriciteit dus ’s avonds zaten we heerlijk bij het vuurtje te staren naar de sterrenhemel. Het échte ‘alleen zijn op de wereld gevoel’…
Een betere eindbestemming na een fietsdag bestaat niet!

• 

• 

• 

Ondertussen waren we alweer 11 dagen in Zambia en hadden we bijna 1000 kilometer gefietst door dit mooie land.
Er was veel veranderd onderweg, buiten het weer, was ook de omgeving erg veranderd.
Zoals verteld, is het noorden erg arm. Mensen wonen veelal in hutjes en alles wordt lopend of fietsend vervoerd, er was bijna geen verkeer en het is er erg dunbevolkt.
Maar nu we Lusaka (de hoofdstad van Zambia) naderden, werd het drukker op de weg, we zagen veel meer auto’s. Ook zagen we meer bedrijven langs de weg en mooiere winkels. We zagen zelfs een supermarkt met luxe broodjes en gebak.
Ook de schooltenue’s van de kinderen zagen er verzorgder en netter uit.
Het merendeel van de bevolking lijkt het hier wat beter te hebben.

Ongeveer 1% van de bevoling van Zambia is blank en de meesten wonen in de omgeving van Lusaka.
We zagen hier grote bedrijven met enorme landerijen; grote maisvelden en fleurige zonnebloemvelden.
Wat een verschil met het noorden, het leek af en toe Europa wel…

• 

• 

We kregen via via een uitnodiging van een Nederlands gezin om mee te eten en een nachtje bij hun te slapen. Het gezin uit Nunspeet (ja, vlakbij Putten…) woont sinds 2.5 jaar in Kabwe. Super leuk en bijzonder om ze te ontmoeten.

De familie van Asselt woont met hun 3 kinderen op een gezellige stek met een heerlijke tuin in het centrum van Kabwe. De kinderen kunnen er heerlijk spelen. Achter in de tuin verhuren ze een appartementje wat nu leeg stond en daar mochten wij onze slaapmatjes neerleggen en de nacht doorbrengen.
We hebben een hele mooie en fijne avond samen gehad. Ze kookten lekker voor ons en buiten aan de grote tafel was het erg goed toeven. Ze houden ook van reizen en zijn ook erg sportief. Er viel heel veel te kletsen.
We hoorden dat ze graag meer zingeving aan hun leven wilden geven. Door hun werk als fysio- en manueel therapeut konden ze via een christelijke organisatie aan de slag in Zambia. Ze werken in een kindertehuis voor gehandicapte kinderen, in een hospice en bezoeken mensen in de gevangenis. Wat kunnen ze hier veel betekenen voor de medemens, echt indrukwekkend om te horen!
Het was geweldig om door deze mensen uitgenodigd te worden. Wat staan ze mooi in het leven, fijn om zo even onderdeel van hun gezin te mogen zijn.

• 

• 

• 

Nu het regenseizoen voorbij was, wilden we graag naar de Lower-Zambezi. De Zambezi is geweldig, daar moesten we écht naartoe.
We fietsten eerst dwars door grote stad Lusaka. De hoofdweg door de stad was erg druk met veel vrachtverkeer dus we besloten om de kleine weggetjes door de stad te nemen. En dat was leuk, we fietsten langs vele kleine stalletjes en winkeltjes. Uiteindelijk kwamen we in het rijke gedeelte van de stad en zagen we veel grote huizen en grote hotels. We zagen zelfs een Spar!
We konden op 2 manieren naar de Zambezi, via een doorgaande geasfalteerde weg of via de Leopards Hill road. Dat is een off-road route richting de rivier. We hadden van het Nederlandse stel gehoord dat het een prachtige maar ook heel zware route was. We kozen tóch voor de off-road route. En dat hebben we geweten… Hele stukken moesten we elkaar helpen om de fiets duwend naar boven te krijgen. En steeds dat wasbord, we trilden ons helemaal suf. Maar het was inderdaad een fantastische route: wat een geweldige natuur, dat maakte alles tóch steeds weer goed.

• 

• 

• 

• 

Helemaal moe kwamen we, net voor donker, aan bij een gewéldige plek aan de Zambezi, we hadden het gehaald!
We zetten onze tent op aan de rivier en hoorden de geluiden van de nijlpaarden en de olifanten. Wat en pracht plek, een juweeltje aan de Zambezi!
De dame van de Pakasangano lodge & campsite ging ook nog eens heerlijk voor ons koken, de tafel stond prachtig gedekt aan het water en de kaarsjes branden gezellig. Wat een verwennerij!
We besloten hier een dag te blijven en een kano-safari te gaan maken op de Kafue en Zambezi rivier. De camping zit net bij de splitsing van beide rivieren.
Het was de volgende dag heerlijk wakker worden met de vele mooie geluiden op de achtergrond.
Om half tien stapten we in onze kano. We zien olifanten drinkend langs de oevers, koppels nijlpaarden die lekker in het water liggen te sproeien en heel veel mooie vogels. De dag ervoor was het écht afzien maar nu wisten we weer waarvoor we fietsen. Wat is de wereld toch mooi en wat een tref dat we deze plek hadden gevonden. Verder was er weer helemaal niemand, helemaal het rijk alleen! Hoe bijzonder dat we in deze corona-tijd zo ongelofelijk kunnen genieten van dit mooie continent.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Langzamerhand fietsten we naar het zuiden van het land. We belanden op de T1 richting Livingstone. Het was een mooi geasfalteerde weg en ook nog eens heerlijk rustig. Bovendien was de wind ons dagenlang goedgezind, we fietsten steeds met een lekker windje in de rug richting de Victoria watervallen. De kilometers gleden onder onze trappers vandaan.
In de iOverlander-app hadden we een leuke mogelijkheid gezien om te kamperen in de tuin bij een lodge in het centrum van Choma. Het was een super plekje met geweldige vriendelijke mensen.
We liepen aan het einde van de middag het centrum in en zagen dat de mensen hier langs en aan het spoor leven. Er waren allerlei kraampjes, bedrijfjes en simpele eettentjes. Een hele bijzondere sfeer om zo tussen de lokale bevolking door de straatjes en steegjes te dwalen. Mooi om mee te maken!

• 

• 

• 

• 

Afgelopen zondag kwamen we aan het einde van de middag Livingstone infietsen. Onze fietstocht in Zambia zit er bijna op. Livingstone is een echte toeristenstad maar ook hier was het nu super rustig. De straten leeg en geen toeristen.
Wij gingen op zoek naar een camping helemaal buiten de stad, het moest op een geweldige plek liggen, in het nationale park en nabij de Victoria Falls.
Die gewéldige plek klopte helemaal! Ons tentje staat op een prachtig plekje, middenin het groen. De bordjes op de camping zeggen genoeg: Beware of hippos, beware of elephants…
We horen de geluiden van de vele dieren.

• 

Gisterochtend zijn we naar het plaatselijke ziekenhuis in Livingstone geweest en konden we gelijk getest worden voor onze pcr-test voor Botswana.
’s Middags zijn we naar de watervallen geweest en wat was dat indrukwekkend! Wat een natuurgeweld, wat een schoonheid, echt fantastisch mooi.
In het afgelopen regenseizoen is er in Zambia de meeste regen gevallen sinds de afgelopen 10 jaar. De watervallen zijn daardoor nu nog spectaculairder dan normaal.
Het éne moment zit alles dicht en het volgende moment zie je de geweldige kracht en grootsheid van de watervallen. Het water dendert meer dan 100 meter naar beneden, een oorverdovend kabaal.
En dan steeds die prachtige regenbogen, wat een indrukwekkend schouwspel. We hadden onze regenjassen meegenomen en dat was echt nodig want we werden zeiknat.. maar dat mocht de pret niet drukken.😂
We zijn naar de Victoria Falls Bridge gewandeld, een prachtige oude spoorbrug over de Zambezi. De brug verbindt Zambia met Zimbabwe. Ook van daaruit hadden we nog steeds dat geweldige uitzicht op de Falls.
Wat een dag!

Vanmiddag hebben we de uitslag gekregen van onze pcr-test en morgen wordt nu dus onze laatste fietsdag in Zambia.
We voelen ons zo bevoorrecht dat we dit kunnen doen. De wereld om ons heen nog steeds op slot en toch is in Afrika alles weer open.
Hoe bijzonder is het dat we in deze corona-tijd zo kunnen genieten van onze vrijheid op de fiets.
Dit bijzondere continent met zijn ongelofelijke rijkdom aan natuur en wildlife, zijn ongelofelijke vriendelijke en goedlachse bevolking. Wat zijn we dankbaar!!
Op naar grens met Botswana…….

• 

• 

•